Bankacılıkta Yapısal Gelişmelerin 2. Sayısı Yayımlandı

Avrupa Birliğine üye ülkelerle kıyaslamalı verilerin yer aldığı, ölçek ve fonksiyon grupları ayrımında analizlerin yapıldığı, yılda bir yayımlanan ve Aralık 2007 verileriyle ikincisi hazırlanan Bankacılıkta Yapısal Gelişmelerin bu sayısı; (1) Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, (2) Aracılık Faaliyetleri (3) Bankacılığa İlişkin Kapasite Göstergeleri (4) Banka Dışı Finansal Sektörler ve (5) Strateji ve Politikalara Dair Gelişmeler bölümlerinden oluşmaktadır.

Mevduat bankacılığının ağırlıklı olduğu Türk bankacılık sektöründe, faaliyet gösteren banka sayısı 2002–2006 döneminde sektörde gerçeklesen yeniden yapılanma ve konsolidasyonun etkisiyle azalma eğilimi göstermiştir. Bankacılık endüstrisine yeni giriş/çıkışların olmamasıyla sektördeki banka sayısı 2007 yılında değişmemiş, ancak piyasaya giren yeni yabancı sermaye katılımı nedeniyle sahiplik acısından yabancı sermayeli bankalar lehine artış gözlenmiştir. Bununla birlikte, ekonomik büyümeye paralel olarak gelisen sektörde, finansal sisteme erişim kanallarında (şube, personel ve ATM) tüm ölçek ve fonksiyon gruplarında artıs eğilimi görülmektedir.

2007 yılında, sektörün elde ettiği toplam karın %75,6’sı büyük ölçekli bankalarca elde edilmiştir. Orta ve küçük ölçekli bankaların payı birbirine yakın olup yaklaşık %12 civarındadır. Fonksiyonel grup itibarıyla bakıldığında, donem net karının %90,6’sının mevduat bankalarınca elde edildiği görülmektedir. Aktif getirisi, küçük ölçekli bankalar ile kalkınma ve yatırım bankaları grubunda en yüksek iken, öz kaynak getirisi büyük ölçekli bankalar ile katılım bankaları grubunda en yüksektir.

Finansal istikrarın güçlenmesiyle, sektörün aracılık faaliyetleri daha etkin hale gelmiştir. 2007’de ticari kredilerin %66’sı büyük ölçekli bankalarca, %88,8’i ise mevduat bankaları tarafından kullandırılmıştır. Diğer taraftan, bireysel kredilerin toplam krediler içindeki payı %33,3 olup ağırlıklı olarak büyük ölçekli bankalarca kullandırılmıştır. Aynı donemde, toplam krediler içinde %11,4’luk paya sahip olan konut kredilerinin %66,1’i yine büyük ölçekli bankalar tarafından arz edilmiştir. Ayrıca, Turkiye 12,6 milyar Euro tutarındaki toplam konut kredisi sunumu ile AB–25 ülkeleri ile kıyaslandığında 17. Sırada yer almakta ve büyük bir büyüme potansiyeli taşımaktadır.

Sektörün temel fon kaynağı olan toplam mevduat büyüklüğü 2007 itibarıyla artmaya devam etmiş olup bunun %35,4’u yabancı para mevduatından oluşmaktadır. Ticari ve resmi mevduatın ölçeğe göre dağılımında 2005 yılından itibaren büyük ölçekli bankaların lehine bir gelişim gözlenmektedir. Öte yandan, kredi/mevduat oranı acısından orta ile küçük ölçekli bankaların ve katılım bankalarının sektör ortalamasının oldukça üzerinde seyrettiği görülmektedir. Banka dışı mali sektörde, finansal kiralama şirketlerinin aktiflerinde, kredilerinde, öz kaynaklarında ve karlılıklarındaki yoğunlamsa eğilimi 2007 yılında da devam etmiştir. Faktoring şirketlerinin yoğunlaşma göstergeleri bir önceki yıla kıyasla aktiflerde ve alacaklarda azalma gösterirken, öz kaynaklar ile karlılıkta artış göstermiştir. Diğer taraftan, tüketici finansman şirketlerinin yoğunlamsa göstergelerindeki azalma eğilimi 2007 yılında da devam etmiştir. Ayrıca, yeni duzenlemelere uyum sağlayamayan banka dışı mali kuruluşların faaliyetleri sona erdirilmiştir.
Bankacılıkta Yapısal Gelişmelerin 2. sayısına 11 Temmuz 2008 tarihinden itibaren buraya tıklayarak erişebilirsiniz