Akaryakıt alımında "çip" mecburiyeti

Kapsam

3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna(1) göre akaryakıt pompaları (LPG dahil) ödeme kaydedici cihazlara bağlanan istasyonlarda, akaryakıt satın alan motorlu taşıtlara ait plaka bilgisinin ödeme kaydedici cihazlar tarafından otomatik olarak tanınmasını sağlamak üzere; taşıtlar, pompalar ve ödeme kaydedici cihazlara takılacak ve kullanılacak ünitelere ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.

Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, pompaları ödeme kaydedici cihazlara bağlanan istasyonlarda elle plaka bilgisi girilmesinin gecikmelere yol açtığı, ödeme kaydedici cihaza (bilerek veya bilmeyerek) farklı plaka bilgisi girildiği anlaşılmıştır.

Buna göre, akaryakıt satışlarında iş akışını hızlandırmak ve bilerek veya bilmeyerek ödeme kaydedici cihazlara farklı plaka bilgisi girilmesini engellemek amacıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun(2) Mükerrer 257 nci maddesinin (6) numaralı bendinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa(3) göre trafik tescil kuruluşlarınca kayıt ve tescil zorunluluğu bulunan motorlu kara taşıtlarına, taşıtın plaka bilgisinin pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlara otomatik olarak kaydedilmesini sağlamak üzere, aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde "Taşıt Kimlik Birimi" takılması; akaryakıt istasyonlarında, pompaların ve ödeme kaydedici cihazların bu birimlerle iletişimi sağlayacak ünitelerle teçhiz edilmesi ve kullanılması zorunluluğu getirilmiştir.

1. Taşıt Kimlik Birimi Sistemi

"Taşıt Kimlik Birimi", Karayolları Trafik Kanununa göre trafik tescil kuruluşlarınca kayıt ve tescil zorunluluğu bulunan motorlu kara taşıtlarına monte edilen, taşıta ait plaka numarası vb. bilgileri hafızasında muhafaza eden ve bu bilgilerin akaryakıt alımı sırasında pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlara otomatik olarak iletilmesine imkan sağlayan cihazlardır.

Taşıt kimlik birimi ile ödeme kaydedici cihazlar arasındaki iletişimi sağlamak üzere pompalara ve ödeme kaydedici cihazlara takılacak ve kullanılacak cihazların birlikte çalışmasını sağlayan düzenek ise "Taşıt Kimlik Birimi Sistemi"ni oluşturur.

2. Özellikler

Sistem, akaryakıt alımı sırasında bilgileri ödeme kaydedici cihaza ileten ünitenin (okuyucunun) taşıt kimlik birimine yaklaştırılmasıyla çalışmaya başlayacak ve taşıt kimlik biriminde programlı bilgiler, sistemin unsurunu oluşturan cihazlar vasıtasıyla otomatik olarak ödeme kaydedici cihaza aktarılacaktır.

Taşıt kimlik birimi sistemi kullanılarak gerçekleştirilen akaryakıt alım işlemlerinin sonunda, pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlardan otomatik olarak çıkacak fişlerin üzerinde, EK'te yer alan fiş örneğinde gösterilen bilgiler bulunacaktır.

Sistemin unsurlarından olan taşıt kimlik birimleri aşağıdaki özellikleri taşıyacaktır:

- Taşıtın plaka bilgisi ile motor ve şasi numaralarını ihtiva edecektir.
- Ödeme kaydedici cihazlarla iletişim yapabilecek özellikte olacaktır.
- Taşıtın ön camının herhangi bir köşesine ve camın iç yüzeyine (doğrudan cama tatbik edilmek suretiyle), camı olmayan (motosiklet, mobilet vb.) taşıtlarda ise depo girişinin yanına kolaylıkla çıkartılamayacak tarzda yapıştırılacak ve çıkartılmak istendiğinde bir daha kullanılamayacak şekilde tahrip olacaktır
- Üzerine kaydedilen bilgiler silinemeyecek, kopyalanamayacak ve yetkili kişiler dışında bilgi girişi yapılamayacaktır. - Yurt genelinde bütün ödeme kaydedici cihazlarla iletişim sağlayacak özellikte olacaktır.
- Üzerinde Bakanlığımızdan onay alan ilgili üretici veya ithalatçı kuruluşu belirten bir ibare bulunacaktır.

3. Taşıt Kimlik Birimi Takılacak Motorlu Kara Taşıtları

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre genel yönetim kapsamında sayılan idareler, köy tüzel kişilikleri ve Türkiye'ye diplomatik statüde gelenlere ait taşıtlar, raylı sistemle çalışanlar ile iş makinesi türünden araçlar hariç, trafik tescil kuruluşlarınca kayıt ve tescil zorunluluğu bulunan aşağıda sayılan motorlu kara taşıtları ve benzerlerine "Taşıt Kimlik Birimi " monte edilmesi zorunludur.

1. Otomobil,
2. Motosiklet (motorlu bisiklet ve triportör gibi yük motosikleti dahil),
3. Minibüs ve midibüs,
4. Otobüs,
5. Kaptıkaçtı,
6. Arazi taşıtı,
7. Panel van,
8. Motorlu karavan,
9. Kamyonet,
10. Kamyon,
11. Çekici,
12. Traktör
13. Özel amaçlı taşıtlar (İtfaiye, cankurtaran, cenaze araçları vb.)

4. Taşıt Kimlik Birimi Sistemlerinin Montajı ve Programlanması

Taşıtlara takılacak taşıt kimlik birimleri ve bu birimlerle ödeme kaydedici cihazlar arasında iletişimi sağlayacak cihazların üretim, ithalat, montaj, programlama ve servislik hizmetleri, bu konuda Bakanlığımızdan onay alan üretici veya ithalatçı kuruluşlarca yerine getirilecektir.

Taşıtlarına programlanmış kimlik birimi takılan taşıt sahiplerine, üretici veya ithalatçı kuruluşlarca bir taşıt kimlik belgesi verilecektir. Taşıt kimlik belgesinde diğer bilgilerin yanı sıra üretici veya ithalatçı firmanın unvanı ile montaj ve programlama işlemlerini yapan servis elemanının adı, soyadı ve imzası, montaj tarihi vb. bilgiler yer alacaktır.

5. Onay İşlemi

Taşıt kimlik birimi sisteminin kullanılabilir hale gelmesi için Bakanlığımızca onaylanması gerekmektedir. Üretici veya ithalatçı kuruluşlar, bir dilekçe ile Bakanlığımıza başvurarak sistemlerinin onaylanmasını talep edeceklerdir.

Yaptırılacak incelemeler sonunda gerekli şartları sağladığı tespit edilen kuruluşlara, Bakanlığımızca söz konusu sistemlerin üretim, ithalat, montaj, program, satış ve satış sonrası hizmetlerin verilmesi konularında gerekli onaylar verilecektir.

6. Uygulamanın Başlaması

Yukarıda özellikleri belirtilen taşıt kimlik birimi sistemi onay işlemleri bu Tebliğin Resmi Gazetede yayımlanmasını takiben başlayacak ve sistemleri onaylanan üretici veya ithalatçı kuruluşların listesi Gelir İdaresi Başkanlığının www.gib.gov.tr adresli web sitesinde yayımlanacaktır.

Onay işlemleri tamamlandıktan sonra, akaryakıt istasyonlarına sistemi oluşturan ünitelerin montajı ile taşıt kimlik birimlerinin programlanması ve taşıtlara montajına dair süreler Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenerek kamuoyuna duyurulacaktır.

7. Mecburiyet kapsamı dışındakilerle yabancı plakalı taşıtlara yapılan akaryakıt satışları ve varil, bidon vb. kaplarla yapılan akaryakıt satışlarında ve mecburiyet kapsamındaki taşıtlara kimlik birimi takılıncaya kadar yapılacak akaryakıt satışlarında ödeme kaydedici cihazın klavyesi kullanılacaktır.

8. Ceza Yukarıda belirlenip açıklanan usul ve esaslara uymadıkları tespit edilen Bakanlığımızdan onay alan firmalar ve bunların yetkili servisleri ile akaryakıt istasyonu işletmecileri ile öngörülen süreler içerisinde taşıtlarına taşıt kimlik birimi taktırmadığı veya programlattırmadığı tespit edilen taşıt sahiplerine, Vergi Usul Kanununda öngörülen ve durumlarına uyan özel usulsüzlük cezaları kesilecektir.

Bu Tebliğ gereğince taşıt sahiplerine uygulanacak cezalar, taşıtın motorlu taşıtlar vergisi açısından bağlı olduğu yer vergi dairesi tarafından kesilecek ve kesilen ceza aynı vergi dairesine ödenecektir.

Söz konusu Tebliğ Taslağına ulaşmak için tıklayınız...