Yatırımcılar Tarafından BDDK'ya Sıkça Sorulan Sorular

Türkiye'de neler mevduat sigorta sistemine tabidir?
01.06.2000 tarih ve 24066 Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu'nun 2000/682 sayılı Kararı'na istinaden Türkiye'de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne yetkili bulunan bankaların, yurt içi şubelerinde gerçek kişiler (yerli ve/veya yabancı) tarafından açılmış olan Türk Lirası cinsinden tasarruf mevduatı ile tasarruf mevduatı niteliğine haiz altın depo ve döviz tevdiat hesapları mevduat sigortasına tabidir.

Kıyı bankacılığı (Off-shore bankacılık) mevduat sigorta sistemine dahil midir?
Türkiye'de münhasıran kıyı bankacılığı faaliyeti göstermek üzere kurulan bankalarda bulunan mevduat, mevduat sigortasına tabi değildir.

Mevduat sigorta sistemi ile tasarruf mevduatının ne kadarı garanti kapsamındadır?
Türkiye'de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne yetkili bulunan bankaların, yurt içi şubelerinde gerçek kişiler (yerli ve/veya yabancı) tarafından açılmış olan Türk Lirası cinsinden tasarruf mevduatı ile tasarruf mevduatı niteliğine haiz altın depo ve döviz tevdiat hesaplarının ananapara ve faiz tutarları toplamının;
- 3/7/2003 tarihinden itibaren uygulanmak üzere tamamı,
- 5/7/2004 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 50 milyar Türk Lirasına kadar olan kısmı sigorta kapsamındadır.
Bir bankanın bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin 4389 sayılı Bankalar Kanunu çerçevesinde kaldırılması halinde, mudilerine Fon'dan ödeme yapılacak olan bankanın izninin kaldırıldığı tarih itibariyle mevduat hesaplarına tahakkuk ettirdiği faizlerin, herhalükarda;
- Bankaca kamuya ilan edilen ve Merkez Bankası'na bildirilen azami faiz oranları üzerinden hesaplanacak tutarları aşan kısmı ile
- Mevduat toplamları en yüksek beş bankaca uygulanan faiz oranlarının ortalamasını aşan kısmı
sigorta limiti içerisinde kalsa dahi, sigorta kapsamında değildir.
Sigorta kapsamında Türk Lirası olarak yapılacak ödemelerde, bankanın bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul izninin kaldırıldığı tarihteki Merkez Bankası döviz alış kurları esas alınır. Altın depo hesaplarının Türk Lirası karşılıkları ise, bankanın bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul izninin kaldırıldığı tarihteki İstanbul Altın Borsası seans kapanış fiyatına ve Merkez Bankası döviz alış kurlarına göre belirlenir.

Müşterek hesaplar için mevduat garanti sistemi nasıl işlemektedir?
01.06.2000 tarih ve 24066 Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu'nun 2000/682 sayılı Kararı'na göre;
- Müşterek hesap sahibi gerçek kişilerin sigorta limiti dahilindeki payları (müşterek hesap sahibi gerçek kişilerin, aynı bankada başka hesapları da bulunmakta ise, bu hesaplar ile müşterek hesap veya hesaplardaki paylarının toplamı)
- Bir gerçek kişinin birden fazla bankada hesabı bulunmakta ise, her bir bankadaki hesap veya hesaplarının, sözkonusu Karar'da belirtilen limite kadar olan kısımları(limitler her bir banka için ayrı ayrı geçerlidir),
- Bir gerçek kişinin, velisi bulunduğu kişilerin (bu kişiler, velisinden ayrı olarak sigorta limitinden yararlanmaktadır) hesapları hariç, bir bankadaki hesap veya hesapları toplamının belirtilen limite kadar olan kısmı,
sigorta kapsamında bulunmaktadır.

Bankalar nezdindeki mevduat, emanet ve alacaklarım nasıl zamanaşımına uğrar?
4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 10. maddesinin 4. fıkrasına istinaden 27.06.2001 tarih 24445 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bankaların Kuruluş ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin 35.maddesi'ne göre bankalar nezdindeki her türlü mevduat, emanet ve alacaklardan, son talep, işlem veya mudinin herhangi bir şekilde yazılı bir talimatı tarihinden başlayarak on yıl geçtiği halde hak sahiplerince aranılmamış olanlar zamanaşımına uğrar.
Küçükler adına ve yalnızca bunlara ödeme yapılmak kaydıyla açtırılan hesaplarda, zamanaşımı süresi küçüğün reşit olduğu tarihte işlemeye başlar.

Bankalar nezdindeki mevduat, emanet ve alacaklarım zamanaşımına uğramadan banka beni uyarır mı?
Bankalar zamanaşımı süresinin dolmasına 3 ay kala, mevduat, emanet ve alacaklardan, 40milyon Türk Lirası tutarının üzerinde bulunanlar ile kıymeti bilinemeyen emanetlerin hak sahiplerini, hesaplarının zamanaşımına uğrayacağı hususunda iadeli taahhütlü mektupla uyarmak zorundadır.

Banka yaptığı yazılı uyarıya rağmen nezdindeki mevduat, emanet ve alacak sahibinden cevap alamazsa ne yapar?
Yazılı uyarıya rağmen, 3 aylık süre zarfında sahipleri tarafından aranılmayan ve zamanaşımına uğrayan mevduat, emanet ve alacaklar sahiplerinin kimlik bilgileri, adresleri ve haklarının faizleriyle birlikte ulaştıkları tutarlar gösterilmek suretiyle düzenlenecek bir liste ile takvim yılının ilk 3 ayı içerisinde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun, Merkez Bankası nezdindeki hesabına alacak kaydedilmek üzere gönderilir. Bankalar durumu, liste ile birlikte Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na bildirirler.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen bankaların hisse senetlerine sahip eski hissedarlara ödeme yapılacak mı?
4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümleri doğrultusunda hisselerinin tamamının mülkiyeti Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen bankaların eski hissedarlarına ödeme yapılması mümkün değildir.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen bankaları her türlü bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etmeye devam etmekte midir?
4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümleri çerçevesinde, geçmişte olduğu gibi bundan böyle de her türlü bankacılık işlemi yapmaya ve mevduat kabul etmeye devam etmektedirler.

Türkiye'de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne yetkili bulunan bankalar ve/veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen bankaların vasıtası ile off-shore bankalar nezdinde açılmış bulunan hesaplar garanti kapsamında mıdır?
Hayır, garanti kapsamında değildir. Çünkü, anılan off-shore bankalar yurtdışında kurulmuş olduğundan Türkiye'deki mevcut sigorta sisteminin dışındadır. Ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olan off-shore bankaların işlemleri konusunda kendi adınıza off-shore bankalarda açtırmış bulunduğunuz hesaplara havale işlemi yapan bankaların hiçbir yükümlülüğü olmadığı gibi hukuki sorumluluğu da bulunmamaktadır.